ΑΕΙ: Περί αμεροληψίας διορισμένων σοφών...

Δ. Πατέλης, Επίκουρος Καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πολυτεχνείο Κρήτης

[Δημοσιεύθηκε χωρίς την πρώτη παράγραφο στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 30.5.2011]

Είναι γνωστό ότι στη Βρετανία, οι “μελέτες” για την αναδιάρθρωση-ιδιωτικοποίηση των ΑΕΙ είχαν ανατεθεί σε άτομα, περί των προθέσεων των οποίων δεν χωρούσε η παραμικρή αμφιβολία: π.χ. στον Ρόναλντ Ντίρινγκ (1997), ο οποίος είχε πρωτοστατήσει στην ιδιωτικοποίηση των βρετανικών ναυπηγείων και των αεροναυπηγικών βιομηχανιών και στο λόρδο Τζον Μπράουν οφ Μαντίνγκλεϊ (2009), πρώην αφεντικό της πετρελαϊκής εταιρείας ΒΡ.

Η καθ' ημάς πολιτική ηγεσία του αρμοδίου Υπουργείου δημοσιοποίησε έκθεση «Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην Ελλάδα», μιας «επιτροπής σοφών» εξ Εσπερίας, που διόρισε η ίδια (http://ypepth.opengov.gr/panaretos/?p=6445). Το ποιόν του εν λόγω κειμένου ήταν ομολογουμένως εντυπωσιακό ως προς την κραυγαλέα προχειρότητα, την ιδεολογική μονομέρεια, τις παραλήψεις και την απουσία τεκμηρίωσης που το χαρακτηρίζουν. Όπως έχει ήδη επισημανθεί από συναδέλφους, το κείμενο αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως υπόδειγμα μαθήματος σε πρωτοετείς φοιτητές, περί του πως δεν πρέπει να καταρτίζεται μια μελέτη, από πλευράς θεωρίας και μεθοδολογίας. Ως προς το “δια ταύτα”, καταλήγει σε αυθαίρετα συμπεράσματα-προτάσεις, πολλές από τις οποίες είναι απλώς επικίνδυνες επιστημονικά και παιδαγωγικά.

Εντυπωσιακές είναι και οι ικανότητες αυτής της επιτροπής: τη μια και μοναδική ημέρα που επισκέφθηκαν τη χώρα τα πέντε εκ των εννέα διορισμένων μελών της επιτροπής(17/12/2010), κατόρθωσαν να έχουν «πρόσβαση σε εκθέσεις, έγγραφα και εδάφια του Ελληνικού Συντάγματος που αφορούν την τριτοβάθμια εκπαίδευση», να συζητήσουν με την Υπουργό και τον Υφυπουργό Παιδείας δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, με Πρυτάνεις και Αντιπρυτάνεις καθώς και με αντιπροσώπους πολιτικών κομμάτων και να συντάξουν το εν λόγω πόνημα!

Πόσο “ουδέτεροι τεχνοκράτες” και “αμερόληπτοι κριτές” μπορούν να είναι αυτοί οι άνθρωποι; Μια απλή ανάγνωση των βιογραφικών τους σημειωμάτων είναι δηλωτική των κριτηρίων διορισμού τους. Εις εξ αυτών (Ολλανδός) έχει διατελέσει ανώτατο στέλεχος (αντιπρόεδρος, ειδικός σύμβουλος) της Παγκόσμιας Τράπεζας, στέλεχος του ΟΟΣΑ και υπήρξε ένας από τους μακροβιότερους υπουργούς παιδείας παγκοσμίως. Άλλος είναι επίσης λαμπρό τραπεζικό στέλεχος: διετέλεσε Πρόεδρος του Συμβουλίου της Federal Reserve Bank της Νέας Υόρκης και υπηρέτησε ως πρόεδρος του Συμβουλίου Προέδρων της Federal Reserve Bank. Διέπρεψε στην εκστρατεία συλλογής πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων του Πανεπιστήμιου της Νέας Υόρκης και στην επέκταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του ίδιου ιδρύματος στην αλλοδαπή. Κατέλαβε πληθώρα διοικητικών αξιωμάτων, ορίστηκε Πρόεδρος του Αμερικανικού Συμβουλίου Εκπαίδευσης. Ένας τρίτος διετέλεσε επί δύο δεκαετίες υπουργός της Νορβηγικής κυβέρνησης σε διάφορα υπουργεία. Τέλος, η προεδρεύουσα, σε συνέντευξή της (7/10/2010 στο www.esos.gr) δήλωσε μεν “απολιτίκ”(!), ωστόσο, είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης για την Εθνική Ασφάλεια των ΗΠΑ (National Security Higher Education Committee). Πρόκειται για κρατικό οργανισμό (www.nsep.gov/about/history/), που έχει ως βασικό σκοπό την ανάπτυξη δραστηριοτήτων σε τομείς ζωτικής σημασίας για την αμερικανική εθνική ασφάλεια...

Προκλητικές ως προς τα ακαδημαϊκά ήθη και την αισθητική που αποπνέουν είναι και ορισμένες διατυπώσεις. Στην υποβληθείσα Έκθεση η επιτροπή εκφράζει «το θαυμασμό της για την βούληση της ελληνικής κυβέρνησης» που την διόρισε, ενώ η προεδρεύουσα δήλωσε στην προαναφερθείσα συνέντευξή της ότι ο υφυπουργός κ. Πανάρετος είναι «ηγέτης» και «εξαιρετική προσωπικότητα»...

Η κοινωνική αποστολή της επιστήμης και της πανεπιστημιακής παιδείας, είναι εξαιρετικά σοβαρή υπόθεση για να αντιμετωπίζεται με τέτοια υπευθυνότητα και αμεροληψία...