ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ 24/12/08

Η λάβα της νεανικής απόγνωσης – προανάκρουσμα επερχόμενων κοινωνικών εκρήξεων.

Του Δημήτρη Πατέλη,

Επίκουρου καθηγητή Πολυτεχνείου Κρήτης

Εδώ και 2,5-3 δεκαετίες, οι κρατούντες πασχίζουν να μας πείσουν ότι ζούμε το τέλος της ιστορίας, ότι δεν έχουμε άλλη προοπτική από την βαρβαρότητα του αχαλίνωτου «τουρμπο-καπιταλισμού», της αισχροκέρδειας, της επιχειρηματικότητας, της ανταγωνιστικότητας, της αριστείας, κ.ο.κ., δηλ. όλου του πακέτου των δογμάτων της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, το εκπαιδευτικό αντίστοιχο του οποίου είναι η όλη αντιμεταρρύθμιση για την περαιτέρω υπαγωγή επιστήμης και παιδείας στο κεφάλαιο, βάσει της διαδικασίας της Μπολόνια.

Ήταν αρκετό να ξεσπάσει οικονομική κρίση -η πρώτη πραγματικά παγκόσμια συστημική κρίση της κεφαλαιοκρατίας- για να φανεί η γύμνια και η καταστροφικά ανεξέλεγκτη φύση της τερατώδους ανισομέρειας και του καταστροφικού παρασιτισμού αυτού του σάπιου συστήματος, που για την αδηφάγο χλιδή μιας παγκόσμιας ελίτ και των υποτακτικών-υπηρετών της, καταδικάζει απροκάλυπτα σε εξαθλίωση και γενοκτονία δισεκατομμύρια ανθρώπων, ενώ κλιμακώνει τον παγκόσμιο πόλεμο. Την ίδια του την κρίση αυτό το παρασιτικό σύστημα επιχειρεί και πάλι να τη λύσει με κοινωνικό πόλεμο, να τη φορτώσει στο μόνο παραγωγό του πλούτου της ανθρωπότητας, στον κόσμο της εργασίας, με περαιτέρω ανεργία, ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, ιδιωτικοποίηση των υπερκερδών και «κοινωνικοποίηση» (φόρτωμα στις πλάτες των φορολογουμένων) των ζημιών του.

Πασχίζουν να μας πείσουν ότι δεν υπάρχει άλλη διέξοδος από τη «συναίνεση» με αυτή την τάξη πραγμάτων, από την υποταγή και την παραίτηση από κάθε συλλογικότητα και αξιοπρέπεια, από το προσωπικό βόλεμα και την ατομική λύση με εκδουλεύσεις, διαπλοκές και διασυνδέσεις.

Οι ταγοί του συστήματος θεσμοθετούν συστηματικά, διαβεβαιώνοντάς μας ότι η επόμενη γενιά, τα παιδιά μας, οι φοιτητές μας, θα ζήσουν σε εργασιακές κ.ο.κ. συνθήκες ανασφάλειας και διακινδύνευσης («ελαστασφάλεια»!) χειρότερες απ’ τις δικές μας, παρουσιάζοντας την νεοφιλελεύθερη στρατηγική τους ως μονόδρομο προόδου! Προσπαθούν μάλιστα να εξαγοράσουν τη συναίνεση των γηραιότερων σε αυτή την ανωμαλία παζαρεύοντας το εάν και κατά πόσο θα θιγούν κεκτημένα δικαιώματα των τελευταίων! Οποία ηθική εξαχρείωση! Ακόμα και στα ζώα, οι ηθολόγοι έχουν επισημάνει συμπεριφορές αυτοθυσίας ενηλίκων για τη διασφάλιση του μέλλοντος των τέκνων. Η νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα μας ωθεί σε κανιβαλισμό χειρότερο του ζωώδους έναντι της νέας γενιάς: με αντίτιμο την ενδεχόμενη μη αλλαγή των όποιων γλίσχρων κεκτημένων μας, πρέπει να θυσιάσουμε το μέλλον των παιδιών μας στο βωμό του Μολώχ. Χάριν της «προόδου» τίνος; Των golden boys, των hedge funds, των δομημένων ομολόγων, των χρηματοπιστωτικών κολοσσών, των διεφθαρμένων πολιτικών υπαλλήλων του κεφαλαίου, της λαμογιάς, των επιχειρηματιών ρασοφόρων, των πλιατσικολόγων των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, των κουκουλοφόρων του δήθεν, του καθωσπρεπισμού και της υποκρισίας; Τι να περιμένει κανείς σε ένα πολιτικό σκηνικό, με κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση να παραπαίουν υπό το βάρος των αλλεπάλληλων αποκαλύψεων για τα σκάνδαλά τους, με μόνη ελπίδα να απαλλαγούν από το βάρος του εκάστοτε επίκαιρου σκανδάλου τους, την επισκίασή του από την αποκάλυψη ενός επόμενου.

Και βρέθηκαν πολλοί φυσικοί και θεσμικοί γονείς που εμπέδωσαν και προωθούν με φανατική συνέπεια απανταχού αυτόν τον παιδοκτόνο κανιβαλισμό επί της νεολαίας, ανάγοντας το ρόλο τους σε αυτόν του θηριοδαμαστή, με το μαστίγιο και το καρότο, με μοναδικό προορισμό την τιθάσευση και την εμπέδωση της πειθάρχησης των εν δυνάμει «ανθρωπίνων πόρων» του κεφαλαίου. Έχουν βαλθεί να κουρσέψουν το μέλλον μας, το μέλλον τους, την προοπτική της ανθρωπότητας. Αυτή είναι η «προοπτική» που χαράσσει το σύστημα.

Άνθρωποι, κοινωνία χωρίς συλλογική προοπτική είναι νεκρές οντότητες. Η νεολαία είναι ο πλέον ευαίσθητος αισθητήρας των προοπτικών της εκάστοτε κοινωνίας. Είναι η ίδια η ενσάρκωση της προοπτικής της ανθρωπότητας, μ’ αυτήν αναμετρά το είναι της για να ωριμάσει. Γι’ αυτό και βιώνει πιο έντονα και δραματικά την απουσία προοπτικής, όταν κάποιοι απεργάζονται το μέλλον της πίσω απ’ την πλάτη της.

Ωστόσο, οι φορείς της ψοφοδεούς νομιμοφροσύνης και της θεσμολαγνίας της κάθε γραφειοκρατίας (πανεπιστημιακής, διοικητικής, κ.ο.κ.) στήνουν ένα τοίχος αδιαπέραστο στα όνειρά της, ένα βραχνά στο λαιμό της, απαλείφοντας μία προς μία κάθε χαραμάδα προοπτικής, κάθε ικμάδα νεανικής δημιουργικότητας. Από την αρχή του «ότι είναι νόμιμο, είναι και ηθικό» των επισήμως κυβερνώντων δια της «διασταλτικής» ερμηνείας των θεσμών, περάσαμε στην αρχή της υπεράνω ηθικών αρχών νομιμοφάνειας.

Έκανε τα πάντα η οικονομική και πολιτική εξουσία για να «τσιμεντάρει» αυτή την αδιαπέραστη μηχανή φαλκίδευσης στοιχειωδών δικαιωμάτων και αξιοπρέπειας, διαφθοράς, αποξένωσης, αλλοτρίωσης, καταδυνάστευσης, καταστροφής δημόσιων αγαθών και πλούτου, ατιμωρησίας και αύξοντος αυταρχισμού. Γι’ αυτό ακριβώς η συμβολική δολοφονία του 15ετούς Αλέξη έγινε η αφορμή, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για το αυθόρμητο ξέσπασμα της οργής, της αγανάκτησης, του βιώματος του αδιέξοδου της νεολαίας. Μιας αγανάκτησης που δεν βρίσκει πολιτική έκφραση σε όλο το φάσμα των καθεστωτικών πολιτικών δυνάμεων τόσο του δικομματισμού και του ακροδεξιού συμπληρώματός τους, όσο και της κοινοβουλευτικής αριστεράς, που ελαύνονται κυρίως από κίνητρα άγρας και αποκλειστικής διαχείρισης εκλογικών ποιμνίων (με κάποιους να κινούνται προσφάτως στα όρια του χαφιεδισμού). Είναι συγκινητική η ευαισθητοποίηση του κόσμου και η διεθνής αλληλεγγύη. Είναι παροιμιώδης ο πανικός, η αμηχανία, η αυτιστική ανικανότητα και η δόλια χειραγωγική διάθεση των κρατούντων.

Και τι δεν κάνουν για να παρουσιάσουν τη στυγερή δολοφονία που διέπραξαν οι «πραίτορες» ως δήθεν τυχαίο αποστρακισμό βολίδας. Και τι δεν κάνουν για να ταυτιστεί στο υποσυνείδητο του κοινού το εξεγερσιακό πνεύμα και η ιερή αγανάκτηση του αυθόρμητου κινήματος της νεολαίας με το «μπάχαλο», τους τραμπουκισμούς και την προβοκάτσια (ακόμα και με κουκουλοφόρους ασφαλίτες σε εντεταλμένη υπηρεσία, όπως απέδειξαν σχετικά φωτορεπορτάζ). Και τι δεν κάνουν για να αποσυνδέσουν την θρυαλλίδα (τη δολοφονία του αθώου παιδιού) από την βαθιά διαδικασία που προκάλεσε την κρίσιμη μάζα της έκρηξης της οργής της νεολαίας.

Γι’ αυτό καλούνται άπαντες «να αποκηρύξουν μετά βδελυγμίας τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται», δηλαδή, να παραιτηθούν από κάθε αγώνα, από κάθε διεκδίκηση, διότι εάν τολμήσουν να μη διαχωρίσουν τη θέση τους, «υποθάλπουν την τρομοκρατία»… Τρομάζουν ακόμα και στην ιδέα της κατ’ ελάχιστο αμφισβήτησης του μονοπωλιακού δικαιώματος χρήσης βίας από τα οργανωμένα σε κράτος κυρίαρχα συμφέροντα. Γι’ αυτό θα κάνουν τα πάντα για να συγκαλύψουν-υποβαθμίσουν όχι μόνο το έγκλημα που λειτούργησε ως αφορμή του ξεσηκωμού, αλλά και το απροσμέτρητο έγκλημα της πολλαπλής καταδίκης της προοπτικής της νεολαίας μέσω αλλεπάλληλων θεσμοθετήσεων, μέσω της χρονίζουσας συσσώρευσης προβλημάτων και αδιεξόδων. Γι’ αυτό θα κάνουν τα πάντα για να ενσωματώσουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια, για να χειραγωγήσουν τις αντιδράσεις με υποκριτικές δηλώσεις συμπόνιας και μεταμέλειας, με πλύση εγκεφάλων από τα μέσα μαζικής παραπληροφόρησης, με δημαγωγία, αλλά και με απροκάλυπτη καταστολή και τρομοκρατία.

Ότι κι’ αν κάνουν, δεν θα μπορέσουν να αναστρέψουν την αλλαγή που δρομολογήθηκε από την 6^η Δεκεμβρίου του 2008 με τη δυναμική και αναζωογονητική έφοδο της νεολαίας στο προσκήνιο. Η μορφή του δολοφονημένου Αλέξη θα σημαδέψει την πορεία αυτής της γενιάς που αφυπνίζεται κοινωνικά και πολιτικά. Τίποτε δεν θα είναι πλέον δεδομένο από την άποψη της ανοχής σε ότι επιχειρείται να επιβληθεί άνωθεν, εντός και εκτός του Πανεπιστημίου. Τα όσα έγιναν, δεν είναι παρά μικρός προσεισμός, προανάκρουσμα των γαιοτεκτονικών ανακατατάξεων που έρχονται. Ωστόσο, δεν αρκεί το αυθόρμητο. Η συνειδητή θεωρητική θεμελίωση του κινήματος που έρχεται είναι επιτακτική ανάγκη για τη συγκρότηση και τη νικηφόρο προοπτική του.